W świecie logistyki i spedycji, kabotaż zyskuje na znaczeniu, szczególnie w kontekście globalizacji i rosnącej konkurencji. Dla naszej firmy spedycyjnej MAKO TSL, zrozumienie i efektywne zarządzanie kabotażem jest nie tylko istotne, ale wręcz kluczowe dla zapewnienia optymalizacji operacji transportowych. Mimo kluczowej roli dla polskiej branży transportowej, pojęcie kabotażu nadal jest mylone a jego zastosowanie potrafi mijać się z normami prawnymi. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest kabotaż, jakie ma znaczenie dla branży transportowej, oraz jakie korzyści i wyzwania wiążą się z jego stosowaniem.
Co to kabotaż i czym różni się od transportu międzynarodowego?
Kabotaż odnosi się do działalności transportowej, która polega na przewozie towarów w ramach jednego kraju przez firmę przewozową z innego kraju. W praktyce oznacza to, że pojazd zarejestrowany w jednym państwie, wykonuje przewozy na terenie innego kraju, który nie jest jego krajem ojczystym. Przykładowo, polska firma transportowa wykonująca przewozy w Niemczech, z adresu niemieckiego do innego adresu niemieckiego, angażuje się w kabotaż.
Kabotaż i transport międzynarodowy, choć często używane zamiennie, różnią się zasadniczo pod względem zakresu i regulacji. Transport międzynarodowy obejmuje przewóz towarów pomiędzy różnymi krajami. Oznacza to, że przewoźnik wyrusza z jednego państwa i dostarcza ładunek do innego, często pokonując granice kilku państw. Ten typ transportu jest regulowany przez międzynarodowe umowy i przepisy, takie jak CMR (Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów), które definiują zasady odpowiedzialności, dokumentację i procedury celne.
Kabotaż z kolei odnosi się do przewozów realizowanych w obrębie jednego kraju przez przewoźnika z innego państwa. Po dostarczeniu towarów do kraju, przewoźnik może wykonać określoną liczbę przewozów kabotażowych w tym kraju przed powrotem do kraju macierzystego lub zrealizowaniem kolejnego transportu międzynarodowego. Regulacje dotyczące kabotażu są ściśle związane z przepisami lokalnymi i unijnymi, które mają na celu zbalansowanie konkurencji i ochronę rynku krajowego przed nadmierną konkurencją zagraniczną.
W skrócie, kabotaż ma na celu wykorzystanie możliwości transportowych i efektywność operacyjną w obrębie jednego kraju, podczas gdy transport międzynarodowy skupia się na przemieszczaniu towarów i usług między krajami.
Polska branża transportowa potęgą europejską w zakresie kabotaży
Szacowanie, jaka część polskiej branży transportowej stanowią kabotaże, może być trudne, ponieważ dane te mogą się różnić w zależności od źródła i okresu analizy. Należy mieć również na uwadze różny stopień regulacji w zależności od rodzaju transportu, co również ogranicza dostępność danych. Jednak według dostępnych raportów i analiz branżowych możemy określić, że kabotaż odgrywa istotną rolę w działalności polskich firm transportowych.
W 2021 roku, według danych opublikowanych przez Polską Izbę Transportu, kabotaż stanowił około 10-15% całkowitych przewozów drogowych realizowanych przez polskie firmy w Unii Europejskiej. Warto również zauważyć, że polskie firmy transportowe są jednymi z głównych graczy na rynku kabotażowym w Europie, co może wpływać na większy udział kabotażu w ich działalności w porównaniu z innymi krajami.
Kabotaż w Polsce jest ważnym elementem strategii operacyjnych wielu firm transportowych, pozwalając na lepsze wykorzystanie floty i zwiększenie efektywności operacyjnej.
Kabotaż w kontekście Unii Europejskiej
W Unii Europejskiej kabotaż jest regulowany przez przepisy prawa wspólnotowego, które mają na celu ułatwienie swobodnego przepływu towarów oraz harmonizację zasad dotyczących transportu drogowego. Zgodnie z tymi regulacjami, przedsiębiorcy transportowi z państw członkowskich mogą wykonywać przewozy kabotażowe w innych krajach UE, pod warunkiem przestrzegania określonych zasad.
W ramach jednego kraju, po wykonaniu transportu międzynarodowego, przewoźnik ma prawo do wykonania określonej liczby przewozów kabotażowych w danym państwie. Na przykład, po dostarczeniu ładunku do Niemiec, polska firma transportowa może wykonać maksymalnie trzy przewozy kabotażowe w Niemczech, pod warunkiem że każdy z nich będzie miał miejsce w innym regionie.
W ciągu ostatniej dekady Unia Europejska wprowadziła szereg zmian w przepisach dotyczących kabotażu, które miały na celu zarówno uproszczenie, jak i uregulowanie tego aspektu transportu drogowego.
W 2013 roku, w ramach reformy przepisów transportowych, UE wprowadziła regulację w założeniu upraszczająca zasady dotyczące liczby przewozów kabotażowych, pozwalając na wykonanie maksymalnie trzech takich operacji w ciągu siedmiu dni od dostarczenia ładunku do innego kraju członkowskiego. W 2020 roku zaktualizowano te przepisy, wprowadzając dodatkowe wymogi dotyczące transparentności i zgodności z przepisami krajowymi.
Dodatkowo, zmiany w przepisach dotyczące emisji CO2 i norm środowiskowych również wpłynęły na sposób prowadzenia działalności kabotażowej, zmuszając firmy do inwestowania w bardziej ekologiczne rozwiązania.
Korzyści płynące z kabotażu
- Optymalizacja Floty: Kabotaż pozwala firmom spedycyjnym na lepsze wykorzystanie swojej floty pojazdów. Przewoźnicy mogą realizować dodatkowe zlecenia w kraju, do którego przyjechali w ramach transportu międzynarodowego, co zwiększa efektywność operacyjną i zmniejsza koszty pustych przebiegów.
- Wzrost Zyskowności: Przewoźnicy mogą maksymalizować swoje przychody poprzez wykonywanie przewozów kabotażowych, które mogą być bardziej opłacalne niż przewozy międzynarodowe, zwłaszcza w kontekście kosztów paliwa i opłat drogowych.
- Elastyczność Operacyjna: Dzięki kabotażowi, firmy transportowe mogą oferować bardziej elastyczne usługi swoim klientom, co może zwiększyć ich konkurencyjność i przyciągnąć nowych klientów.
Wyzwania związane z kabotażem
- Przepisy i Regulacje: Każdy kraj ma swoje specyficzne przepisy dotyczące kabotażu, które mogą się różnić. Firmy transportowe muszą śledzić zmieniające się regulacje, aby uniknąć problemów prawnych. W Unii Europejskiej sytuacja jest bardziej ujednolicona, ale nadal występują różnice w interpretacji przepisów.
- Konkurencja: Kabotaż może prowadzić do intensywnej konkurencji na rynku transportowym, zwłaszcza w krajach, które są popularne wśród przewoźników zagranicznych. Firmy muszą stawać na wysokości zadania, oferując konkurencyjne ceny i wysoką jakość usług.
- Koszty Administracyjne: Zarządzanie kabotażem wiąże się z dodatkowymi kosztami administracyjnymi, takimi jak opłaty za zezwolenia, raportowanie i dokumentacja. Firmy muszą być dobrze zorganizowane, aby skutecznie zarządzać tymi aspektami.
Kabotaż w praktyce – przykład MAKO TSL
MAKO TSL jako firma spedycyjna i doświadczony gracz na rynku transportowym dostrzega ogromne możliwości, jakie niesie ze sobą kabotaż. Dzięki zaawansowanym systemom zarządzania flotą i ścisłemu przestrzeganiu przepisów, możemy efektywnie wykorzystać kabotaż do optymalizacji operacji i zwiększenia rentowności. Współpraca z lokalnymi partnerami oraz regularne szkolenia dla zespołu są kluczowe w zarządzaniu kabotażem i utrzymaniu wysokiej jakości usług.
Kabotaż jest istotnym elementem w działalności transportowej, oferującym liczne korzyści, ale także stawiającym przed firmami wyzwania. Dla MAKO TSL, efektywne zarządzanie kabotażem jest kluczowe dla osiągnięcia sukcesu w wysoce konkurencyjnej branży TSL. Poprzez ciągłe monitorowanie przepisów, optymalizację operacji i dbałość o jakość usług, możemy w pełni wykorzystać potencjał kabotażu, przynosząc korzyści zarówno sobie, jak i naszym Klientom.
